سرمایۀ اجتماعی و ایثار: رویکردی قرآنی

author

  • محسن ردادی استادیار، پژوهشکدة فرهنگ و مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی، تهران، ایران
Abstract:

سرمایة اجتماعی از مفاهیمی است که در علوم اجتماعی برای توصیف همبستگی و اعتماد در جامعه به کار می‌رود. وجود سرمایة اجتماعی بسیاری از ارتباط‌های اجتماعی را تسهیل می‌کند. در این نوشتار تلاش می‌شود ارتباط سرمایة اجتماعی در ایجاد ایثار بررسی شود. سؤال اصلی پژوهش این است که «سرمایة اجتماعی چگونه می‌تواند به تقویت ایثار در جامعه کمک کند؟» در این زمینه، با بهره‌گیری از آیات شریفة قرآن کریم، الگویی از سرمایة اجتماعی ارائه می‌شود که به افزایش ایثار در جامعه کمک می‌کند. مدل دینی سرمایة اجتماعی که باعث افزایش ایثار در جامعه می‌شود عبارت است از «فراگیر شدن اعتماد اجتماعی متکی به ایمان به خدا، به کمک هنجارِ گذشتن از آنچه دوست دارید و به آن نیاز دارید، در شبکة اخوت». این سرمایة اجتماعی می‌تواند ایثار را در جامعه گسترش دهد و زمینه‌ساز رفتارهای ایثارگرانه در جامعه باشد. روش تحقیق در این پژوهش تحلیل مفهومی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی مؤلفه‌های رفتاری ایثار با رویکردی به قرآن و حدیث

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های رفتاری ایثار با رویکردی به آیات قرآن کریم و احادیث ائمه معصومین(ع) انجام شده است. روش پژوهش گراندد تئوری (داده بنیاد) می­باشد. چهار گروه مبانی نظری و سوابق پژوهشی و آیات و احادیث مرتبط با مفهوم ایثار جامعه آماری می‌باشند که با کمک روش نمونه­گیری هدفمند از میان منابع گروه اول و دوم منابع در دسترس، به روز و قابل اعتماد به عنوان نمونه انتخاب شدند. اما در بررسی د...

full text

رابطۀ گونه‌های دینداری و سرمایۀ اجتماعی (رویکردی نظری و تجربی در بین مردم شهرستان کاشان)

  در این مقاله سعی شده است تا رابطۀ گونه‌های متعدد دینداری با میزان سرمایۀ اجتماعی در شهرستان کاشان نشان داده شود. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که چه رابطه‌ای بین گونه‌های متفاوت دینداری و سرمایۀ اجتماعی وجود دارد. آنچه موجب توجه به این موضوع شده، تأکیدی است که در نظریات گوناگون، بر دین به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع سرمایۀ اجتماعی شده است. به طوری که در سال‌های اخیر با رشد مباحث مرتبط با سکولا...

full text

زبان و تفکّر؛ رویکردی قرآنی، تحلیلی معناشناختی

تقدّم یا تأخّر تفکّر و تحصیل معنا نسبت به زبان و گفتار و تأثیر هرکدام بر دیگری و کیفیت آن مهم‌ترین وجوه مسأله در رابطۀ زبان و تفکّر است. «تعیین‌کنندگی زبان برای تفکّر»، «تعیین‌کنندگی تفکّر برای زبان»، «استقلال زبان و تفکّر از هم» و «استقلال زبان و تفکّر در آغاز تکوین و وابستگی آنها به هم در تکامل» چهار نظریه مطرح در این باره‌اند. در این میان، معرفت قرآنی حاصل از تحقیق موضوعی و معناشناختی آیات مرتبط، عل...

full text

سرمایۀ اخلاقی مولد سرمایۀ اجتماعی

ایدئولوژی حاضر پارادایم اقتصادی نئوکلاسیک به دنبال منافع خود و ازبین‌بردن مبنای اخلاقی است و پیامد آن، جامعة با فضیلت اخلاقی پایین است. اندیشة ناب متکی بر شناخت سرمایه­های انسانی حکم به «انجام‌دادن کار درست» می­کند، نه آنکه فقط «کار را درست انجام دهد». انجام‌دادن کار درست فقط با مدیریت ارزش­های اخلاقی به‌وسیلة انسان به­عنوان اشرف مخلوقات هستی امکان­پذیر است. از این ‌رو، ضرورت توجه به مفهوم سرما...

full text

نظریه پردازش، پذیرش و پرورش دین: رویکردی نرم برای انتقال فرهنگ ایثار و شهادت

برای انتقال هر مفهوم ارزشی مثل ایثار و شهادت، رویکردهای متفاوتی متصور است. اما معیار درستی یک رویکرد را بایستی در خارج از آن جستجو کرد و آن چارچوبی است که آن مفهوم، در آن طرح می‌شود. پژوهش حاضر، تلاش می‌کند تا متناسب با مستندات اعتقادی، سند ملی آموزش و پژوهش‌های روان‌شناختی، ضمن ارائه تبیینی از راهبرد آموزش دین به شیوة انتقال فرهنگ ایثار و شهادت بپردازد. براساس این دیدگاه، رسیدن به مفاهیم عالی‌...

full text

جایگاه مالی و سرمایۀ اجتماعی

نوسانات اقتصادی و چرخه‏های رونق و رکود همواره سرمایه‏گذاران را با دغدغۀ پیش‏بینی چشم‏انداز اقتصادی واحدهای تجاری و عوامل مؤثر بر آن‏ها روبه‏رو ساخته است. مدل‏های جایگاه مالی چشم‌اندازی از وضعیت و عملکرد اقتصادی شرکت‏ها در اختیار ذی‌نفعان قرار می‏دهد و از سوی دیگر سرمایۀ اجتماعی، به مثابة یک منبع اقتصادی و دارایی نامشهود، نقشی اساسی در موفقیت و تحقق اهداف کسب‌وکار ایفا می‌کند. هدف پژوهش حاضر برر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2

pages  155- 170

publication date 2020-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023